Vliegtuigcrash in Kerkrade op 28 oktober 1944

 

P-47 Thunderbolt crash

Eind 2024 kwam ik in contact met Wim Slangen en hij had in het verleden grondig onderzoek gedaan naar een aantal neergestorte vliegtuigen in het Limburgse landschap. De onderzoeken die Wim gedaan had gingen over andere onderzoeken dan wat ik gedaan had en dus vonden we het beide  een mooie aanvulling om de verhalen van Wim aan deze website toe te voegen. Op deze manier konden we zo veel mogelijk over de luchtoorlog in Zuid-Limburg bundelen op één plek.

 

Onderstaand verhaal is dus geschreven en onderzocht door Wim Slangen en hiervoor gaat alle credit naar hem. Ik wil Wim vooral bedanken voor deze samenwerking

 

Chevremont

Op een zonnige maar frisse morgen van 28 oktober 1944 stond de P-47D-27-RE Thunderbolt (Bliksemflits) van de Amerikaanse 1Lt. Homer Leroy Young klaar op het vliegveld van Sint Truiden (B). Zijn No. 439 Squadron had daar hun vliegbasis sinds de Duitsers er midden september 1944 waren weggejaagd. Na het opruimen, namen de Amerikanen het vliegveld op 5 oktober weer in gebruik. Die 28ste oktober lag Young zijn doel bij Geilenkirchen, ten noorden van Aken; de na drie weken van zware gevechten veroverde Duitse Rijksstad.

Eind maart 1944, kwam Young met zijn P-47 Squadron aan boord van de Queen Mary in Schotland aan. Vandaar ging het squadron met de s ’nachts verduisterde trein naar het Zuid-Engelse Ibsely, en daar gingen ze meteen aan de slag met de voorbereidingen van de invasie. Het squadron ging vanaf de ‘USAAF Station AAF-347’ in Ibsley verder met het rigoureuze trainingsprogramma zodat ze alle kwaliteiten van hun P-47’s als jager en bommenwerper konden gaan inzetten.

In de loop van de maanden die volgden nam het aantal vluchten gestaagd toe en op 20 april 1944 vloog het squadron haar eerste gevechtsmissie; een saaie vlucht over de dan nog door de Duitsers bezette Franse kust.

6 Juni 1944 - Invasie

Bij de invasie op D-Day was hun squadron ook van de partij. Ze gooiden bommen op bruggen, geschutbatterijen en spoorlijnen, mitrailleren treinen en maakten verkenningsvluchten voor de nog langzaam maar zeker oprukkende grondtroepen tijdens Operatie Overlord.

Op de 12e juni wist Young zijn eerste Luftwaffe-vliegtuig neer te halen. Hij deed dat samen met een andere Amerikaanse piloot en ze kregen ieder een ‘halve overwinning’ toegewezen.

De Old Hickory Divisie- die Kerkrade ging bevrijden – kwam een dag eerder aan in Frankrijk. Dat Normandië van de Duitsers veroveren niet vanzelf ging , bleek onder andere uit een bericht waarin Young, het neerschieten van zijn vleugelman Reid in de “Blue Flight” op de 10de juni beschreef. Reid landde in het dan nog Duits bezette gebied bij Bonnebosq.

In een statement verklaarde Young:

“ I, Homer L. Young 0676705, was flying left wing in Blue Flight when I saw Lt Reid’s aircraft catch on fire at approximately 500 ft. I also saw a FW190 break off Lt Reid’s tail. Lt Reid then bailed out and I saw his parachute open at approximately 3000 ft.”

18 juni – eerste vliegveld op vasteland: Deux Jumeaux

Vlak daarna- op de 18e juni 1944- landde Young de eerste keer op het Europese vasteland. Zijn provisorische basis bij Deux Jumeaux (ALG A-4) lag vlakbij het beruchte Amerikaanse landingsstrand Omaha Beach. De 1500 meter lange startbaan was gemaakt van ‘Square-Mesh Track’, een dik gaas dat simpelweg over de weilanden werd uitgerold. Vanuit Deux Jumeaux ondersteunen ze met hun Thunderbolts met als herkenningsletters ‘I 7” de grondoperaties van het 1e Amerikaanse leger toen dat in de richting van Nederland optrok.  Om elkaar in de lucht- en ook vanaf de grond – goed te herkennen, had ook zijn P-47 een rood geruite neus (kleur-kenmerk van het 48e Fighter Group) en een blauwe staartvin (kleur -kenmerk van het 493s Fighter Squadron).

Op 29 augustus was het front van het Amerikaanse 1e leger dermate opgeschoven, dat ze konden starten en landen in Villacoublay; een echt vliegveld dat net ten zuiden van Parijs lag. Daarna volgde vanaf 16 september het vliegveld in Nierginies bij het Noord-Franse Cambrai.

16 september – Niergnies en Baneheide

De Amerikaanse grondtroepen van de Old Hickory Division waren op 16 september al in Bocholtz-Baneheide (NL). Zo’n 10 km van Kerkrade; dik 220 km ten Noord-Oosten van Cambrai.

Deze dag stopten de mannen van het 3e bataljon van het 120 Infanterie Regiment aan de spoorwegovergang bij de hoeve de Scholtissenhof. En een dag later werd Kerkrade-West door hen bevrijd. Het was de dag dat Operatie Marker Garden begon en dat luitenant Young en zijn squadron ondersteuning gaven aan de luchtlandingen bij Nijmegen en Arnhem. Luitenant Young bombardeerde mogelijk begin oktober 1944 ook de bunkers aan de Worm bij Rimburg vooraf aan de inval in Duitsland en vloog zeker ook ondersteuningsvluchten bij de daarop volgende slag om Aken die van 2 tot 21 oktober duurde en waarbij drieduizend man van de Old Hickory stierven of gewond raakten. Wellicht zag Young vanuit de lucht ook de evacuatie van de Kerkradenaren en weer later hun bevrijding.

Met al zijn vluchten heeft Young beslist bijgedragen aan de snelle afloop van de oorlog in onze streek. Door zijn inzet zijn de Duitsers eind september 1944 uiteindelijk weg uit Zuid-Limburg. En eind oktober waren de geëvacueerde Kerkradenaren allemaal weer thuis.

Crash op 28 oktober 1944

Maar de oorlog ging daarna ‘gewoon door’. En daarom stond zijn P-47 op die zaterdag 28 oktober weer volgetankt en afgeladen met munitie en bommen en klaar op Sint Truiden. Hij ging die dag een ‘dive bombing and strafing mission’ uitvoeren in Duitsland; vanaf een lage vlieghoogte bommen gooien en de vijand op de grond aanvallen met zijn raketten en mitrailleurs. Daarvoor had hij 3.400 stuks munitie voor zijn acht mitrailleurs, 10 raketten en 900 kg bommen aan boord; het paste allemaal in zijn beren-sterkte Thunderbolt. Het was eindelijk goed vliegweer en ook de hoogste tijd om er weer op los te kunnen gaan en de Amerikaanse grondtroepen van de Old Hickory te ondersteunen.

Tussen Geielenkirchen en Immendorf vloog Young op een kruispunt af, om dat te bombarderen, maar dat ging mis. Dat bombarderen lukte hem, maar daarna kreeg hij vanaf de grond de volle laag van het Duitse FLAK en probeerde hij zijn kreupele P-47 nog terug te vliegen naar het Westen, naar bevrijd gebied. Dat lukt hem maar net, want zijn vliegtuig storte uiteindelijk rond 09:30 uur neer. Midden in Chevremont, maar gelukkig zonder slachtoffers.

Gregor Brokamp

Gregor Brokamp schreef in zijn bevrijdingsdagboek – dat opgnomen is in ‘Kerkrade Onderweg III’ – dat het vliegtuig neerstortte ‘achter de winkel van Wetzelaer’ en langs de zaal van wed. Sporken’. Ook meldde Brokamp in zijn dagboek dat de piloot gewond aan zijn parachute geland was op het Olmenplein. Het vliegtuigwrak zou nog een tijdje gebrand hebben en de boordmunitie ontplofte. De Amerikaanse MP’s zorgen ervoor dat de gewonde Young naar het lazaret werd afgevoerd. Later werd het uitgebrande wrak opgeruimd.

De verwonding van Young was een gebroken been. Hij werd naar het 15e General Hospital in Luik afgevoerd en op 31ste oktober naar een hospitaal in Parijs gebracht. Na zijn genezing ging hij weer terug naar zijn eenheid. Het 15e general Hospital was toen gevestigd in het Belgische militaire hospitaal in de voormalige Laurentiusabdij van Luik. Op het Olmenplein parkeerden ook enige tijd eenmotorige Piper Cubs van de Amerikaanse artillerie-waarnemers. Ze startte en landen in weilanden aan de Beerenbosch. Landde Young aan zijn parachute tussen deze geparkeerde ‘Cubs”?

In het in 1994 uitgegeven boek “Kerkrade en de Tweede Wereldoorlog 1937 – 1947” staat op pagina 205 een overzicht van incidenten na de bevrijding. Als tweede staat er dat bij 28 oktober 1944 ‘ Amerikaans vliegtuig neergestort in de Noorderstraat in Chevremont en als tweede ‘bominslag’ in de Krichelbergsweg. Maar er bleek geen samenhang, want bij nader onderzoek in het Gemeentelijk Archief bleek dat er maar liefst drie bommen insloegen aan de Vloedgraaf – waarvan een blindganger – maar dat op één dag later insloegen – op 29 oktober 1944 – en ook op een ander tijdstip; rond 11.40 uur.

Noorderstraat

Het bijpassende archiefstuk bij de Gemeente Kerkrade beschreef de crash-locatie (in de Lückerheidestraat en deels in de tuin van de concertzaal Wed. Wetzels), het tijdstip (09.40 uur) en dat de piloot zich wist te redden met zijn parachute. In oude aantekeningen werd als crash-locatie ook de Noorderstraat genoemd. Deze straat ligt op het traject van de huidige Nassaustraat; het deel tussen de Toupsbergstraat en de huidige Van Gronsveldstraat (die heette in oktober 1944 Steegstraat)

Identiteit piloot pas in 2018 bekend: 1Lt Homer Leroy ‘Jack’ Young

Arie-Jan van Hees (USAAF Class Book Project-Margraten) vond de naam van de piloot en ook diens foto in het Pilot Class Book 43-E Brooks Field, Texas. Dhr. Van Hees achterhaalde ook dat 1Lt Young tot het 439e Fighter Squadron behoorde en door welke oorzaak zijn P-47 aan haar einde kwam. Hij publiceerde dat samen met Peter Grimm in het Bulletin Air War 1939 – 1945, Uitgave no. 387, 44ste jaargang, aug-september 2018 van de SGLO.

Terwijl ik aan de slag was met dit verhaal en mailde met Dhr. Van Hees over details kwam ook het serienummer (s/n) van Lt Young zijn P-47 aan de orde. In deel 5 van “Losses of the 8th and 9th USAAF” stond op pagina 409 twee neergeschoten P-47’s gemeld op 28-10-1944. De een is een P-47 van Lt. Milbern A. Quintana die 1 km ten westen van Schimmert crashte. Lt Quintana stierf omdat hij zijn parachute niet opentrok. Waarschijnlijk omdat hij bewusteloos raakte nadat hij tegen het hoogteroer van zijn P-47 was geklapt bij het verlaten van zijn toestel. Lt Quintana ligt op Henri-Chapelle (B) begraven. Wiens P-47 welke s/n had is nog onduidelijk.

Homer Leroy Young persoonlijk

Mijn verder naspeuren leverde dit nog op:

Homer Young (Jack) Young werd op 1 augustus 1920 geboren in North Fox, Lincoln County, Oklahoma. Zijn ouders waren William J. Young en Martha J. Crites. Hij had drie zussen en twee broers. In 1940 werkte Homer van huis uit als landmeter bij de Civilian Conservation Corps (CCC; een onderdeel van het New Deal-programma van president Franklin D. Roosevelt om ongetrouwde mannen aan het werk te zetten. Op 6 januari 1942 ging hij in dienst bij het Army Air Corps in Oklahoma City- krijgt daar reg.nr 0-676705 en zijn vliegopleiding- en verliet de luchtmacht als Kapitein-vlieger op 29 april 1946.

Een jaar eerder op, 14 oktober 1945, trouwde hij met Betty Jo Mitchell in Brownsville, Cameron County, Texas. Ze kregen samen een dochter. Young stierf op 73-jarige leeftijd in Enid, Garfield County, Oklahoma en ligt begraven op de Black Cemetery in Stroud, Lincoln County, Oklahoma.

Foto van Holmer Young Source photo: USAAF Class Book Project / Arie-Jan van Hees